keyboard_arrow_right
Deontologie

Resultaten

Resultaten

Vorige pagina

4

pagina

Getuigschrift van arbeidsongeschiktheid20/10/1990 Documentcode: a051004
Getuigschrift van arbeidsongeschiktheid

De Raad heeft zich tijdens zijn vergaderingen van augustus en september gebogen over de vraag of een werkgever het recht heeft om, in geval van arbeidsongeschiktheid van een van zijn bedienden of arbeiders, tegelijk een getuigschrift van arbeidsongeschiktheid te bezorgen aan de directie en een getuigschrift, met vermelding van de diagnose die de arbeidsongeschiktheid rechtvaardigde, te bezorgen aan de arbeidsgeneesheer (zie Tijdschrift nr. 50, blz. 19 en 26).

Het ontwerp‑advies dat voorgelegd werd aan de Raad, wordt goedgekeurd.

Advies van de Nationale Raad :

Eerst en vooral dient te worden opgemerkt dat art. 106 van de Code van Plichtenleer niet toepasselijk is op de situatie van afwezigheid van een werknemer wegens arbeidsongeschiktheid en op de aangifte hiervan. Dit artikel handelt namelijk over de medisch‑sociale consultatie en over het onderzoek door de arbeidsgeneesheer van tewerkgestelde arbeiders of bedienden.

Art. 148 quater, al. 1, van het koninklijk besluit van 16 april 1965 tot oprichting van de arbeidsgeneeskundige diensten bepaalt immers dat "arbeidsgeneesheren, telkens zij het nodig oordelen, bij de behandelende geneesheer navraag mogen doen naar de omstandigheden die tot een afwezigheid, om gezondheidsredenen, kunnen hebben geleid, alsmede naar de evolutie van de gezondheidstoestand der betrokkenen, teneinde met kennis van zaken te kunnen oordelen over de doeltreffendheid van hun preventieprogramma, de beroepsrisico's te kunnen opsporen en de minder-validen werk te kunnen geven die bij hun toestand past, met het oog op hun heropleiding."

Het staat de behandelende arts vrij, mits toestemming van de patiënt, hieraan gevolg te geven.
Het aangifte‑attest van arbeidsongeschiktheid, dat aan de betrokken patiënt zelf wordt overhandigd, mag echter geen enkele vermelding van diagnose omvatten. Dit valt namelijk onder het beroepsgeheim.

Getuigschrift14/05/1983 Documentcode: a031022
Ambtenaren in openbare dienst - Einde loopbaan

Ambtenaren in openbare dienst Einde loopbaan

Kunnen ambtenaren in openbare dienst of leerkrachten die binnen één of twee jaar de pensioengerechtigde leeftijd gaan bereiken, genieten van verlengde (en definitieve) ziekteverloven als vervroegd pensioen ?
Deze personen wensen van deze verloven te kunnen genieten omdat zij "recht" hebben op een aantal ziekteverlofdagen per jaar: aangezien zij gedurende al die jaren niet ziek waren menen zij dit recht te kunnen doen gelden... in akkoord met hun diensthoofd of directeur en hun vakbondsafgevaardigde. Welke moet de houding zijn van de huisarts die uiteindelijk verantwoordelijk is voor de beslissing ?

De Nationale Raad heeft in zijn vergadering van 14 mei 1983 het door de provinciale raad voorgelegde ontwerp antwoord goedgekeurd:

Ziekteverlof kan enkel worden toegekend aan personen die echt ziek zijn en wanneer deze ziekte hen arbeidsongeschikt maakt.

Anders handelen komt neer op valsheid in geschrifte, waarbij zowel de auteur als de begunstigde strafbaar zin naar de wet.

Het "recht" op een aantal ziektedagen per jaar geldt enkel voor zover betrokkene werkelijk ziek is.

Diegenen die hiertoe aansporen, hetzij de vakbondsafgevaardigden (de eersten om in hun tijdschrift de laksheid van de geneesheren aan de kaak te stellen), hetzij hun superieuren, zijn strafbaar naar de wet.

Wij verzoeken U ons de concrete gevallen te signaleren waar gepoogd werd dergelijke welwillendheidsattesten te verkrijgen.

Beroepsgeheim15/03/1980 Documentcode: a028018
Arbeidsonbekwaamheid en psychiatrische afdelingen

Welke inlichtingen mogen door de geneesheren verbonden aan de psychiatrische afdelingen van penitentiaire inrichtingen of instellingen van sociaal verweer medegedeeld worden aan de geneesheren adviseurs die over de arbeidsongeschiktheid van de patiënten aldaar moeten oordelen ?

Op 15 maart 1980 antwoordt de Nationale raad dat de geneesheer adviseur op grond van artikel 58 a en b (*) van de Code van geneeskundige Plichtenleer, recht heeft op de vereiste informatie teneinde zijn opdracht naar behoren te kunnen vervullen en dat de behandelende geneesheer verplicht is deze gegevens aan de geneesheer adviseur mede te delen.

(*) Artikel 58: Binnen uitdrukkelijk vastgelegde perken, gelden wettelijke uitzonderingen voor de hierna opgesomde gevallen. De geneesheer moet in geweten oordelen of hij door het beroepsgeheim toch niet wordt verplicht bepaalde gegevens niet mede te delen.

a) Het verstrekken van inlichtingen, in het kader van de wetgeving op de ziekte en invaliditeitsverzekering, aan de geneeheren inspekteurs van de dienst voor geneeskundige kontrole van het RIZIV, in zoverre die inlichtingen noodzakelijk zijn voor hun kontrole opdracht en binnen de perken ervan blijven.

Het verstrekken van deze inlichtingen en het aanwenden ervan door de geneesheren inspekteurs zijn onderworpen aan het eerbiedigen van het beroepsgeheim.

b) Het verstrekken van inlichtingen of medische gegevens over de verzekerde, aan de geneesheren adviseurs van verzekeringsinstellingen tegen ziekte en invaliditeit en binnen de perken van de medisch sociale raadplegingen.

De geneesheer adviseur van een verzekeringsinstelling is zoals elke andere geneesheer, gebonden door het beroepsgeheim; hij moet aan die instelling uitsluitend zijn besluiten op administratief vlak mededelen.

Getuigschrift van arbeidsongeschiktheid14/07/1979 Documentcode: a028038
Getuigschrift van arbeidsongeschiktheid

Dit probleem is reeds geruime tijd aan de orde.

Nadat door de Commissie belast met de studie van deze kwestie voor de Nationale raad verslag werd uitgebracht en het probleem herhaalde malen langdurig door de Raad werd besproken, werd volgend schrijven gericht aan alle provinciale raden van de Orde:

«Zoals U vermoedelijk bekend, bestudeert de Nationale raad reeds geruime tijd de problemen die verband houden met het medisch getuigschrift van arbeidsongeschiktheid.

Men ging uit van de volgende vaststellingen:

  • hoewel herhaaldelijk preciese richtlijnen gegeven werden over het opstellen van deze getuigschriften, blijven dienaangaande frequent klachten binnenkomen;
  • zowel de media als de publike opinie blijven de mening toegedaan dat deze getuigschriften op «lichtvaardige wijze» afgeleverd worden. Door veralgemening worden daardoor alle verklaringen van de geneesheren gemakkelijk gediskrediteerd;
  • de werkgevers delen deze opvatting en gaan soms zover de geneesheren een deel van de schuld te geven van de moeilijkheden in hun bedrijven. Het kan niet ontkend worden dat de uitkeringen aan ziektevergoeding voor veel bedrijven een belangrijke uitgave betekenen;
  • sommige werknemers beklagen er zich over dat zij omwille van verplichtingen opgelegd door arbeidsreglement of CAO, een medisch getuigschrift nodig hebben om hun ziektetoestand te bewijzen, waardoor zij ongewild in het medisch circuit belanden. Anderen kiezen occasioneel hun geneesheer in funktie van zijn bereidheid tot attesteren;
  • ook de geneesheren zijn zich bewust van de mogelijkheden en moeilijkheden van het huidige systeem. De term «welwillendheidsattest» zou anders niet bestaan. Voor sommige geneesheren is het attesteren een bijkomende bron van inkomsten en zelfs een methode van ronselen van patiënten. Maar ook gewetensvolle geneesheren staan regelmatig voor een moeilijke opdracht daar zij dikwijls enkel moeten voortgaan op anamnestische gegevens en verklaringen van de werknemer over de aard van zijn werk.
    Ook psychologische faktoren in de relatie geneesheer patiënt, maken het niet steeds mogelijk korrekt te oordelen of te handelen.

    Deze toestand heeft natuurlijk een reeks oorzaken. Bewust van de onvolledigheid van deze analyse, leken de belangrijkste oorzaken te zijn:

  • het toegenomen belang van de geneeskundige getuigschriften gezien de belangrijke materiële konsekwenties die daaruit voortvloeien voor de werkgevers en de werknemers;
  • de bestaande verplichting voor praktisch alle werknemers in België hun afwezigheid wegens ziekte onmiddellijk te staven door een medisch getuigschrift. Verplichting die bv. in Nederland niet bestaat en in Zweden pas vanaf de achtste dag;
  • de vaststelling dat in België arbeidsongeschiktheid praktisch uitsluitend op medische gronden aanvaard wordt, waardoor voor overwegende sociale of familiale redenen noodgedwongen een medisch etiket gezocht moet worden buiten of met het medeweten van de attesterende geneesheren;
  • de te hoge dunk van de medische wetenschap en de geneesheer, waardoor de werkgever meent dat de geneesheer ogenblikkelijk kan uitmaken of de gezondheidstoestand van iemand compatiebel is met het verrichten van een bepaald werk zonder exact te weten waaruit dit bestaat;
  • de juridische en deontologische verantwoordelijkheid van de geneesheer, waardoor hij geen risico's neemt, daar elke weigering van een attest even verantwoord moet zijn als elke aflevering;
  • het stelsel van vrije geneeskunde, dat wij kennen, waarbij elke werknemer op elk ogenblik zijn behandelende geneesheer kiest en van geneesheer veranderen kan in funktie van de vraag;
  • het gebruik waarbij één en dezelfde geneesheer de patiëntwerknemer behandelt en terzelfdertijd zijn arbeidsongeschiktheid beoordeelt. In Nederland bv. is dit niet het geval;
  • de deontologische regel waarbij de bepaling van de arbeidsongeschiktheid beschouwd wordt als een onderdeel van de behandeling, waardoor de kontrolegeneesheer niet op eigen houtje de arbeidsongeschiktheid wijzigen kan, vermits dit beschouwd wordt als een wijzigen van de behandeling.

Uit een nadere analyse van de deontologische aspekten, bleek dat het oordelen over de arbeidsongeschiktheid van een werknemer en het behandelen van een patiënt, die ook werknemer is, in wezen twee verschillende medische akten zijn. Zij hebben immers een ander doel, vragen een andere instelling van de geneesheer gezien dit verschil in taak en brengen daardoor automatisch mee dat de relatie geneesheer werknemer al naargelang de akte anders dient te zijn om de opdracht korrekt te kunnen vervullen.

Om optimaal te kunnen behandelen dient de taak van de behandelende geneesheer niet vermengd te worden met een opdracht die een andere houding eist, zo men deze toegevoegde taak naar best vermogen wil vervullen.

Een scheiding van behandeling en beoordeling van de arbeidsongeschiktheid zou meebrengen, dat beide zouden kunnen plaatsvinden in een klare en duidelijke geneesheer patiënt relatie, daar het doel van het onderzoek daardoor nauwkeuriger bapaald zou zijn.

Zo hij het voor de behandeling noodzakelijk vindt, kan de behandelende geneesheer natuurlijk tijdelijke arbeidsongeschiktheid adviseren aan zijn patiënt, waarop de zieke zelf zijn verantwoordelijkheid dient te nemen en zijn werkgever of verzekeringsorganisme moet verwittigen, zonder zich te verschuilen achter een medisch getuigschrift.

Formules van kontakt tussen behandelende en kontrolerende geneesheer dienen onderzocht daar dit wenselijk lijkt te zijn. De afschaffing van het medisch getuigschrift voor arbeidsongeschiktheid zou alvast meebrengen dat de zieke zou leren zelf op te komen voor zijn recht op afwezigheid wegens ziekte, wat zijn mondigheid en zelfstandig optreden enkel kan bevorderen. Daarenboven zouden een reeks werknemers, die geen medische hulp vragen, niet meer in het medisch circuit belanden.

Op grond van al deze overwegingen besliste de Nationale raad zich in te zetten voor de afschaffing van het medisch getuigschrift van arbeidsongeschiktheid, afgeleverd door de behandelende geneesheer.

De Nationale raad is zich bewust van de belangrijke konsekwenties van deze vernieuwing en geeft er zich rekenschap van dat uitvoerige konsultaties met alle betrokken intstanties noodzakelijk zullen zijn om deze doelstelling te realiseren.

In dat verband oordeelde de Nationale raad het nuttig dat de Commissie die met de verdere uitwerking van de genomen beslissing gelast werd kontakt zou nemen met de verschillende Provinciale raden om de beslissing nader mondeling toe te lichten en van gedachten te wisselen over de konkrete realisatie van deze.»

De Provinciale raden werden vervolgens uitgenodigd om mondeling of schriftelijk hun adviezen en suggesties voor te leggen aan de Commissie van de Nationale raad.

De gedachtenwisseling met de delegaties van de negen raden die op de uitnodiging waren ingegaan alsmede het schriftelijk advies van de tiende raad, zijn buitengewoon nuttig gebleken.

Wij menen dat het niet oninteressant is voor onze lezers de hoofdlijnen van deze gedachtenwisseling te schetsen.

In de eerste plaats was het opvallend dat alle delegaties het eens bleken te zijn over de analyse van de situatie die de Nationale raad ertoe aanzette dit probleem nader te onderzoeken.

De juristen van hun kant merkten op dat de beoogde veranderingen noodzakelijkerwijze bepaalde wijzigingen zouden vereisen op o.a. het vlak van de CAO's via de Nationale arbeidsraad.

Verder waren de delegaties unaniem van oordeel dat aan de geneesheren niet een algemeen verbod inzake getuigschriften van arbeidsongeschiktheid mag worden opgelegd. Wel zou de grote meerderheid te vinden zijn voor de afschaffing van deze verplichting i.v.m. arbeidsongeschiktheden van korte duur.

Het is duidelijk dat de behandelende geneesheer diegene blijft die in het belang van de patiënt over de behandeling en de eventuele rust oordeelt.

Sommigen vrezen evenwel dat een soortgelijke maatregel bij de zieke zal overkomen alsof hij, ten overstaan van de Dienst voor controle, aan zijn lot wordt overgelaten.

ledereen is er zich terdege van bewust dat het zinloos en zelfs schadelijk kan zijn op een geneesheer beroep te doen om het minste werkverlet te rechtvaardigen aangezien men dan ten onrechte in het medisch circuit terecht komt.

Alle delegaties hebben de noodzaak onderstreept van de totale onafhankelijkheid van de controle diensten en volgens sommige delegaties moet een reële samenwerking tussen de behandelende geneesheer en de geneesheer controleur gestimuleerd worden.

Verder hebben twee Provinciale raden die een grondige studie hebben gewijd aan dit probleem, voorstellen geformuleerd i.v.m. controlemogelijkheden op de arbeidsongeschiktheid.

***

De Nationale raad heeft de Commissie gelast haar werkzaamheden voort te zetten.

***

Vorige pagina

4

pagina