Medisch attest betreffende de geestestoestand van een persoon
Een afdelingsvoorzitter in het Hof van Cassatie legt de Nationale Raad drie vragen voor in verband met het medisch attest over de geestestoestand van een persoon.
- Kan worden bevestigd dat de Nationale Raad met het oog op de toepassing van art. 488bis-B, §3, al. 1, van het Burgerlijk Wetboek als advies heeft gegeven dat de behandelende arts van de persoon "een omstandige geneeskundige verklaring" met een beschrijving van de gezondheidstoestand van de te beschermen persoon mag afleveren onder een gesloten omslag, ter attentie van de vrederechter?
- Welke is de houding van de Nationale Raad ten aanzien van de andere gevallen waarin een beschermingsmaatregel (onbekwaamverklaring, het toevoegen van een gerechtelijk raadsman, het plaatsen onder het statuut van verlengde minderjarigheid) moet worden getroffen en door een derde (procureur des Konings, advocaat, notaris ...) om een dergelijk attest wordt gevraagd?
- Welke is de houding van de Nationale Raad ten aanzien van het geval waarin een notaris, die zich ervan dient te vergewissen dat de partij die een akte wil laten verlijden, gezond van geest is, door het toedoen van die partij om een dergelijk attest vraagt teneinde zijn verantwoordelijkheid te dekken? Mag de behandelende geneesheer, zonder het beroepsgeheim te schenden, ingaan op zo'n vraag? Zo ja, onder welke voorwaarden?
Antwoord van de Nationale Raad:
De Nationale Raad heeft in zijn zitting van 15 november 1997 de door U geformuleerde vraagstelling in verband met het medisch attest betreffende de geestestoestand van een persoon onderzocht.
Wat Uw eerste vraag betreft omtrent de aflevering van een omstandige geneeskundige verklaring bij het verzoekschrift tot aanstelling van een voorlopige bewindvoerder kan de Nationale Raad U zijn advies van 16 mei 1992 bevestigen (Tijdschrift nr 57 p. 23; zie ook het artikel 58, g, van de Code van geneeskundige Plichtenleer en het advies van de Nationale Raad van 18 januari 1992, Tijdschrift nr 56, p. 25), waarbij het de behandelende geneesheer van de betrokken persoon toegestaan wordt een dergelijke verklaring af te leveren onder gesloten omslag ter attentie van de vrederechter.
Wat Uw tweede vraag betreft omtrent de andere gevallen waarbij een beschermingsmaatregel moet worden getroffen en waarbij door een derde om een dergelijk attest wordt gevraagd, heeft de Nationale Raad een negatief advies uitgebracht. Een uitzondering hierop werd niettemin voorzien in een vorig advies van 15 november 1980 (Tijdschrift nr 29, p. 30) : "Voor het instellen van de procedure tot het bekomen van de staat van verlengde minderjarigheid, kunnen de ouders een attest hieromtrent bekomen van de behandelend geneesheer".
Wat betreft Uw derde vraag ten aanzien van het geval waarin een notaris, die zich ervan wil vergewissen dat de partij die een akte wil laten verlijden gezond van geest is, door het toedoen van die partij om een dergelijk attest vraagt, is de Nationale Raad van mening dat de behandelend geneesheer niet mag ingaan op dergelijke vraag. Wanneer aan de gezondheid van geest wordt getwijfeld wordt de akte best verleden in het bijzijn van een deskundige die niet de behandelend geneesheer mag zijn.
Advies van de Nationale Raad van 16 mei 1992 :
De Nationale Raad heeft in zijn vergadering van 16 mei 1992 kennis genomen van uw brief van 6 maart 1992 met betrekking tot het advies dat de Nationale Raad op 18 januari 1992 verstrekt heeft aangaande de Wet betreffende de bescherming van de goederen van personen die wegens hun lichaams- of geestestoestand geheel of gedeeltelijk onbekwaam zijn die te beheren.
De brief van 19 februari 1992 vervangt de brief van 22 januari 1992 die vernietigd moet worden.
De Nationale Raad is de mening toegedaan dat de behandelende geneesheer die op generlei wijze (d.w.z. noch contractueel, noch statutair) verbonden is aan de instelling waar de te beschermen persoon zich bevindt, een geneeskundige verklaring mag verstrekken die de gezondheidstoestand van de te beschermen persoon beschrijft. Dit document, dat bestemd is voor de vrederechter, dient onder gesloten omslag bij het verzoekschrift gevoegd te worden (art. 4 § 3 van de Wet van 18 juli 1991).
Artikel 58, g van de Code van geneeskundige Plichtenleer :
Binnen uitdrukkelijk vastgelegde perken, gelden wettelijke uitzonderingen voor de hierna opgesomde gevallen. De geneesheer moet in geweten oordelen of hij door het beroepsgeheim toch niet wordt verplicht bepaalde gegevens niet mede te delen.
[...] g)Het afleveren van geneeskundige verslagen en verklaringen in uitvoering van de wettelijke voorschriften inzake de bescherming van de persoon van de geesteszieke en inzake de bescherming van de goederen van personen die wegens hun lichaams- of geestestoestand geheel of gedeeltelijk onbekwaam zijn die te beheren.
Advies van de Nationale Raad van 18 januari 1992 :
De Nationale Raad is de mening toegedaan dat de behandelende geneesheer die op generlei wijze verbonden is aan de instelling waar de te beschermen persoon zich bevindt, een geneeskundige verklaring mag verstrekken die de gezondheidstoestand van de te beschermen persoon beschrijft. Dit document, dat bestemd is voor de vrederechter, dient onder gesloten omslag bij het verzoekschrift gevoegd te worden (art. 4 § 3 van de Wet van 18 juli 1991).