Behandeling van gedetineerden
In ons vorig nummer werd hieraan een artikel gewijd en naar aanleiding van het gepubliceerde advies ontvingen wij volgend schrijven van Mr. De Ridder, Directeurgeneraal van het Ministerie van Justitie:
Ik heb de eer te verwijzen naar uw brief nr. 7868 van 23 november 1977, waarin U mij het advies, dat de Nationale Raad van de Orde der geneesheren op 18 juli 1977 heeft uitgebracht betreffen de bepaalde problem en van de medische ethiek bij de behandeling van gedetineerden, nader toelicht.
Bedoeld probleem, meer in het bijzonder dit in verband met de plaatsing van een gedetineerde op strafcel, heeft mijn speciale aandacht weerhouden en maakt op heden het voorwerp uit van een voorontwerp tot wijziging van het Koninklijk Besluit van 21 mei 1965, houdende algemeen reglement van de strafinrichtingen.
Volgens dit voorontwerp zou de tekst van de artikelen 84 tot en met 87, waarnaar ik in mijn brief van 19 september 1977 reeds verwees en waarvan ik nuttigheidshalve afschrift in bijlage voeg, vervangen worden door de volgende:
«Art. 84 (ter vervanging van huidig artikel 84)
De straf waarbij de plaatsing van een gedetineerde in een strarcel bevolen wordt, mag niet uitgevoerd worden zonder dat de geneesheer de betrokkene heeft onderzocht.
De geneesheer kan zich om medische redenen tegen de uitvoering van de straf verzetten.
Alleen wanneer het gaat om een erge fout of daad van tuchtloosheid waarvan de bestraffing geen uitstel duidt, mag tot de onmiddellijke tenuitvoerlegging besloten worden.»
«Art. 85 (ter vervanging van het eerste lid van het huidig artikel 86 en van het huidig artikel 87)
De geneesheer moet dagelijks de gedetineerden, die in een strafcel zijn geplaatst, bezoeken.
Indien de gedetineerde ziek is of wordt, gedraagt de directeur zich naar de richtlijnen van de geneesheer en neemt hij alle passende maatregelen om de doelmatigheid van de voorgeschreven behandeling te verzekeren.»
«Art. 86 (ter vervanging van het huidig artikel 85)
In de strafcel hebben de gedetineerden een veldbed of een houten brits in plaats van het gewone bed.»
«Art. 87 (herneming van het tweede lid van huidig artikel 86)
De directeur of adjunctdirecteur en de hoofdbewaarder brengen aan de gedetineerden, die in de strafcel zijn geplaatst, dagelijks een bezoek. Wanneer hij zich in de inrichting bevindt, bezoekt de maandcommissaris hen eveneens.»
Volledigheidshalve meld ik U dat de tekst van voormeld nieuw artikel 86 nog niet volledig op punt staat, maar dat in ieder geval de zinsnede van het huidige artikel 85 («tenzij de directeur, op advies van de geneesheer, er anders over beslist») zal weggelaten worden.
Op practisch vlak gezien, zou het verslag van de geneesheer, opgemaakt bij toepassing van de bepalingen van het nieuw artikel 84, er uitzien als volgt:
«Geen medische behandeling nodig» of:
« Ik verzet mij tegen de uitvoering van de straf wegens: ...... (medische redenen).»
Bij toepassing van de bepalingen van het nieuw artikel 85, zou het verslag van de geneesheer er uitzien als volgt:
«Geen medische behandeling nodig» of:
« - medische gegevens: .....
- omstandigheden waarin de geneeskundige behandeling moet uitgevoerd worden: .....»
In dit laatste geval zou alsdan de gevangenisdirecteur, bij toepassing van artikel 85, moeten oordelen of de omstandigheden, waarin volgens de geneesheer de behandeling moet worden uitgevoerd, verenigbaar zijn met het behoud van gedetineerde in de strafcel.
Het zou mij aangenaam zijn moest ik uw goedkeuring of eventuele opmerkingen betreffende de voorgestelde teksten mogen vernemen. Ik dank U voor deze medewerking.
De voorgestelde wijzigingen die aan de adviezen van de Nationale raad tegemoet komen, werden door de Raad gunstig onthaald maar er werd niettemin op aangedrongen het beroepsgeheim van de gevangenisarts nader te preciseren:
«Het verslag van de geneesheer in toepassing van de bepalingen van het nieuwe artikel 85 moet zodanig worden opgemaakt, dat het beroepsgeheim wordt geëerbiedigd overeenkomstig punt 1 van het door de Nationale raad op 16 juli 1977 uitgebrachte advies in verband met de behandeling van gevangenen en gedetineerden.» (cfr. O.T. nr. 26 19771978, blz. 32)