Na afloop van deze vergadering heeft de Nationale Raad de bestudering van deze twee problemen toevertrouwd aan een Commissie. Deze brengt verslag uit bij de Nationale Raad en legt hem een ontwerp‑brief aan de Voorzitters van de Provinciale geneeskundige commissies voor.
Na een gedachtenwisseling en enkele wijzigingen wordt de tekst van de Commissie goedgekeurd.

Brief van de Nationale Raad:

Zoals U wel bekend zijn de Voorzitters van de Provinciale geneeskundige commissies samengekomen met een vertegenwoordiging van de Nationale Raad teneinde het probleem te bespreken omtrent het beroepsgeheim betreffende klachten die bij een Provinciale Raad van de Orde worden neergelegd in verband met mogelijke fysieke of psychische ongeschiktheid van artsen.

De Provinciale geneeskundige commissie heeft namelijk de wettelijke bevoegdheid te waken over de fysieke en/of psychische geschiktheid van artsen om zonder risico's hun beroep uit te oefenen.

Krachtens Art. 30 van het K.B. nr. 79 betreffende de Orde der geneesheren zijn de leden van de Provinciale Raad door het beroepsgeheim gebonden in alle zaken waarvan zij kennis hebben gekregen bij of ter gelegenheid van de uitoefening van hun ambt. Wanneer de Provinciale Raad van de Orde bij vermoeden van ongeschiktheid dit ambtshalve dient mede te delen aan de Provinciale geneeskundige commissie voor verder gevolg, kan de Provinciale Raad bijgevolg geen enkel gegeven verstrekken uit het dossier.
Dit brengt echter met zich dat de Provinciale geneeskundige commissie op deze manier over weinig of geen gegevens beschikt om met goed gevolg het eigen onderzoek te voeren.

Daarom stelt de Nationale Raad voor dat de Provinciale Raad bij dergelijke klachten geen eigen onderzoek zou instellen, doch de klacht onmiddellijk aan de Provinciale geneeskundige commissie zou overmaken, dit zo mogelijk met het akkoord van de klager.

Mocht op deontologische gronden toch reeds een onderzoek gestart zijn, dan zou de Provinciale Raad van de Orde relevante gegevens uit zijn dossier aan de geneeskundige commissie kunnen overmaken, doch alleen in die uitzonderlijke omstandigheden waarin het algemeen belang duidelijk zou overwegen op het beroepsgeheim. Is dit niet het geval dan dient de Provinciale Raad zich te beperken tot een verzoek om geschiktheidsonderzoek.

Een tweede probleem werd tijdens bovenvermelde samenkomst aangesneden, namelijk dit betreffende de eerbiediging van het beroepsgeheim aangaande drugverslaafden.

De Nationale Raad bevestigt dat het medisch geheim evengoed tegenover deze patiënten als tegenover andere zieken dient geëerbiedigd te blijven.

Er dient echter op gewezen te worden dat, binnen de huidige stand van de wetenschap, de behandeling van drugverslaafden met substitutieprodukten niet meer door een alleenstaand arts mag worden aangepakt, ongeacht zijn kwalificatie. Hierbij dient onder een alleenstaand arts verstaan te worden: een geneesheer die niet beschikt over de hulp van een psychosociaal team noch een beroep kan doen op de raadgevingen van ter zake bevoegde confraters.

De ambulante en/of langdurige verstrekking van morfinomimetica of van stoffen die verslavend werken, is therapeutisch niet te verantwoorden. Indien de behandelend arts oordeelt dat het om een uitzonderlijk geval gaat, dient hij een gemotiveerd verslag voor te leggen aan de bevoegde Provinciale Raad van de Orde.

Aangezien de arts, gebonden door het medisch geheim, zijn patiënt niet kenbaar mag maken aan de geneeskundige commissie, dient hij de patiënt ervan te overtuigen zichzelf alsmede zijn behandeling te melden aan deze geneeskundige commissie. Dit kan hij doen bij middel van een formulier zoals in bijlage voorzien. De arts dient hieraan een gemotiveerd verslag van de behandeling toe te voegen.

Indien de patiënt weigert deze stap te zetten, dient de arts af te zien van verdere verslavingsbehandeling.

De Nationale Raad acht het opportuun dat u langs de daartoe geëigende kanalen deze richtlijnen ter kennis zoudt brengen van alle artsen die onder uw bevoegdheid ressorteren.

Toxicomanie ‑ Provinciale geneeskundige commissie
Beroepsgeheim

De Provinciale Raad van de Orde meent dat het beroepsgeheim geschonden dreigt te worden.
De leden van de Raad hebben kennis genomen van de wetsteksten, van de voorgaande adviezen van de Provinciale Raden van de Orde en van de Nationale Raad, alsmede van de studie die een raadsheer aan het probleem gewijd heeft.

De discussie binnen de Raad heeft vooral betrekking op de eerbiediging van het beroepsgeheim en op de gevaren voor een alleenstaande arts die de behandeling van een toxicomaan op zich neemt.

Advies van de Nationale Raad:

De Nationale Raad heeft in zijn vergaderingen van 20 januari, 17 februari en 24 maart 1990 kennis genomen van uw brief van 29 november 1989 met betrekking tot de eventuele schending van het beroepsgeheim door de omzendbrief van de Provinciale geneeskundige commissie van september 1989.

De Nationale Raad kan zich aansluiten bij uw mening dat het voorstel aan alle geneesheren van West‑Vlaanderen om de identificatie mee te delen van de personen aan wie ze verdovende of psychotropische geneesmiddelen voorschrijven, niet strookt met de deontologie inzake het beroepsgeheim.

De Nationale Raad acht het nuttig te verwijzen naar de circulaire van de Provinciale Raad van Henegouwen welke hij op 18 oktober 1986 heeft goedgekeurd, alsook naar zijn advies van 16 januari 1988 over toxicomanie.

Toxicomanie ‑ Provinciale geneeskundige commissie
Beroepsgeheim

Tijdens de vergadering van januari (zie hierboven, p.16), is de Nationale Raad, nadat hij door een Provinciale Raad van de Orde verzocht werd zijn advies uit te brengen over een omzendbrief van de Provinciale geneeskundige commissie, begonnen met de bestudering van deze omzendbrief. Hierin werden de geneesheren die regelmatig verdovende middelen of psychotropische geneesmiddelen voorschrijven aan een patiënt, verzocht diens naam mede te delen aan de Provinciale geneeskundige commissie.

Bovendien wint de Voorzitter van een Provinciale geneeskundige commissie het advies in van de Nationale Raad aangaande het volgende feit: een geneesheer geeft aan zijn Provinciale Raad de verslaving aan die hij vastgesteld heeft bij een confrater ter gelegenheid van een medisch onderzoek. De Raad van de Orde maakt vervolgens de naam van deze confrater bekend aan de Provinciale geneeskundige commissie.

Er ontstaat een lange discussie waarin het beroepsgeheim, het belang van de verslaafde, het algemeen belang, de geschiktheid van een verslaafde geneesheer om de geneeskunst te blijven uitoefenen, de vrijheid om verslaafd te zijn, de behandeling van een verslaafde, de toevallige ontdekking van verslaving bij een patiënt, enz., met elkaar geconfronteerd worden.

De Studiedienst zal een nota voorleggen over dit onderwerp. Verder zullen bij de volgende vergadering ontwerp‑antwoorden op de twee gestelde vragen, ingediend worden.

Toxicomanie - Provinciale geneeskundige commissie
Beroepsgeheim

Een Provinciale Raad vraagt het advies van de Nationale Raad met betrekking tot een omzendbrief van een Provinciale geneeskundige commissie. In deze omzendbrief worden de geneesheren die regelmatig verdovende of psychotropische geneesmiddelen voorschrijven aan een patiënt, verzocht de namen en adressen van de ontvangers van de voorschriften schriftelijk mee te delen.

Deze Provinciale Raad meent dat dit een aanzetting is tot schending van het beroepsgeheim.

Het lijkt dat het concrete geval opgelost is door de intrekking van de omzendbrief, maar het probleem dient bestudeerd te worden. Voor de volgende vergadering zal documentatie over dit probleem verzameld worden.

De Nationale Raad is van oordeel dat weigeren van te verschijnen kan beschouwd worden als een deontologische fout.

Advies van de Nationale Raad:

Naar aanleiding van uw brief van 29 november 1989 met betrekking tot de procedure die gevolgd dient te worden wanneer een praktizerend geneesheer niet antwoordt op de uitnodigingen van de verschillende deskundigen, heb ik de eer U het advies te doen geworden van de Nationale Raad. Deze is van oordeel dat weigeren van te verschijnen voor een college van deskundigen, een deontologische fout uitmaakt die de Provinciale Raad zal beoordelen.

Provinciale geneeskundige commissie: procedure m.b.t. intrekken van visum

Nadat deze aangelegenheid grondig wordt besproken en onderzocht, brengt de Nationale Raad onderstaand advies uit:

De Nationale Raad is de mening toegedaan dat wanneer een arts ten gevolge van zijn geestestoestand, een reëel gevaar betekent voor zichzelf of voor anderen, de wetten van 18 juni 1850 en 28 december 1873 op de behandeling van de krankzinnigen moeten worden toegepast. In dergelijke gevallen behoort het de Voorzitter van de Provinciale geneeskundige commissie om zijn verantwoordelijkheid op te nemen en het voor de collocatie vereiste getuigschrift op te stellen conform artikel 8 van hogergeciteerde wet.

Krachtens artikel 7 van de wet, moet bedoeld getuigschrift worden overgemaakt aan de bevoegde plaatselijke overheid.

In zijn vergadering van 16 maart 1985 heeft de Nationale Raad dat wetsontwerp grondig onderzocht en volgend schrijven gericht aan de Voorzitter van de Hoge Raad van Geneesheren specialisten en huisartsen :

De Nationale Raad heeft in zijn vergadering van 16 maart 1985, kennis genomen van een schrijven vanwege Minister DEHAENE van 4 februari 1985 aangaande de tekst van een wetsontwerp tot wijziging en aanvulling van de beschikkingen van artikel 37 van het koninklijk besluit nr 78 van 10 november 1967 betreffende de Geneeskunst.

Het is de bedoeling op die manier de in ons land praktizerende artsen te verplichten aan de provinciale geneeskundige commissies gegevens te verstrekken met het oog op een kadaster van de geneeskundige praktijk in België.

Wettelijk zou worden bepaald dat ingeval de betrokken beoefenaars de gevraagde gegevens op een onjuiste of onvolledige wijze ter registratie zouden mededelen, het visum door de bevoegde provinciale geneeskundige commissie kan worden ingetrokken.

Volgens de Raad is dit laatste een vexatoire maatregel en een buitengewoon ernstige sanctie aangezien dit neerkomt op een verbod tot verdere uitoefening van het medisch beroep.

De Nationale Raad is van mening dat het door Minister DEHAENE nagestreefde doel eveneens buiten de parlementaire weg kan worden bereikt door gebruik te maken van de beschikkingen van artikel 6.1 van het KB nr 79 en artikel 20 van het KB van 6 februari 1970.
In bedoelde artikelen wordt bepaald dat de provinciale raden van de Orde de lijst opmaken van de artsen die gemachtigd zijn de geneeskunde uit te oefenen, deze lijst bijhouden en de bevoegde overheden waaronder de Minister tot wiens bevoegdheid de Volksgezondheid behoort en de provinciale geneeskundige commissies, regelmatig daarvan in kennis stellen.

Sinds verscheidene jaren worden door een aantal provinciale raden aan de op hun lijst ingeschreven artsen regelmatig en bij herhaling vragenlijsten gestuurd in de lijn van de bij het ministerieel schrijven gevoegde type‑vragenlijst.

Het zou de Minister bijgevolg volstaan deze opdracht formeel aan de Raden van de Orde toe te vertrouwen. Desnoods zou artikel 20 van het KB van 6 februari 1970 door een nieuw koninklijk besluit kunnen worden aangevuld waarin wordt gepreciseerd dat, naast de lijst van de Orde, de provinciale raden tegelijk een kadaster over de beroepsuitoefening moeten bijhouden met nadere omschrijving van de gegevens.

Naast het voordeel dat aldus een parlementaire tussenkomst overbodig is, biedt ons voorstel de mogelijkheid om de eventuele sancties aan te passen, om het beroepsgeheim waarvan sprake op pagina 2 van het ministerieel schrijven van 4 februari 1985 te waarborgen en om aan geneesheren die erom vragen, op een soepele manier informatie te verstrekken over de vestigingsmogelijkheden.

De bevoegdheid van de provinciale raden inzake overdreven spreiding van medische activiteiten over verschillende kabinetten, werd bij arrest van het Hof van cassatie erkend.

De Raden van de Orde leggen derhalve aan de geneesheren verplichtingen op i.v.m. de continuïteit van de verzorging en de concentratie van hun activiteiten.

Een kadaster over de medische beroepsuitoefening zou de provinciale raden daarbij van groot nut zijn.

Antwoord van de Nationale Raad in zijn vergadering van 16 april 1983:

In antwoord op een vraag vanwege de voorzitter van een provinciale geneeskundige commissie, is de Nationale Raad van mening dat de provinciale raad enkel in akkoord met de klager, een klacht of een aangifte mag overmaken.

Wanneer een provinciale raad, na onderzoek, tot het besluit komt dat een geneesheer een gevaar betekent voor zijn kliënteel, beschikt hij enkel over de bij wet voorziene sancties of, om op de geneesheer druk uit te oefenen om vrijwillig bepaalde maatregelen te aanvaarden of, om hem in de uitvoering van zijn praktijk te schorsen.