Arbeidsgeneeskunde ‑ Automatisering

Een provinciale raad wordt door een arbeidsgeneesheer om advies verzocht aangaande de automatisering van arbeidsgeneeskundige dossiers en de bescherming van het medisch beroepsgeheim.

De arbeidsgeneesheer wenst een antwoord op volgende vragen:

1. • mogen vertrouwelijke en persoonlijke medische gegevens uit het arbeidsgeneeskundig dossier langs telecommunicatielijnen worden verzonden tussen bijv. een PC en een centrale computer ?
   • onder welke voorwaarden mag dit gebeuren ?
   • mag dit transport grensoverschrijdend zijn, bijv. van België naar Nederland ?

2. mag het gecomputeriseerd arbeidsgeneeskundige dossier (met persoonlijke medische gegevens) in een computer worden opgeslagen in een ander land ?

De computer moet worden voorzien van de nodige beveiligingen om het medisch beroepsgeheim te waarborgen. De raad schijnt er geen bezwaren tegen te hebben dat arbeidsgeneesheren dossiers aan elkaar overmaken en daartoe gebruik maken van een centrale computer voor zover het althans arbeidsgeneesheren van eenzelfde bedrijf betreft.

Het automatiseren van dossiers met het oog op bijv. een epidemiologische studie, is evenmin verboden op voorwaarde dat de anonimiteit wordt gerespecteerd. In dat verband wordt gerefereerd aan artikel 109 van de Code van geneeskundige Plichtenleer(1).

Het Bureau wordt ermee gelast voor de volgende vergadering een ontwerp‑advies voor te bereiden.

(1) Art. 109: De geneesheer van een centrum of een instelling voor preventieve geneeskunde mag slechts met de goedkeuring van de betrokken persoon en met inachtneming van het beroepsgeheim, een medisch dossier overmaken aan een verantwoordelijke practicus van een nader centrum voor preventieve geneeskunde.

De Nationale Raad wordt door een provinciale raad om advies verzocht m.b.t. een geneeskundig getuigschrift dat aan het Ministerie van Tewerkstelling moet worden bezorgd en gevoegd bij de aanvraag om arbeidsvergunning of arbeidskaart op naam van werknemers die geen onderdaan zijn van een Lid-Staat van de Europese Economische Gemeenschap.

Voor het invullen van bedoeld getuigschrift zijn een aantal onderzoeken vereist, moet door de arts worden bevestigd dat bedoelde onderzoeken werden uitgevoerd maar worden geen resultaten gevraagd. De arts hoort enkel te verklaren of de betrokken werknemer al dan niet door een besmettelijke of overdraagbare ziekte is aangetast.

Advies van de Nationale Raad:

Met referte aan uw brief van 29 november 1988, heb ik de eer U mede te delen dat de Nationale Raad geen bezwaren heeft geformuleerd bij het geneeskundig getuigschrift dat aan het Ministerie van Tewerkstelling moet worden bezorgd en gevoegd wordt bij de aanvraag om arbeidsvergunning of arbeidskaart op naam van werknemers die geen onderdaan zijn van een EEG-Lid-Staat.

Bescherming van de werknemers ‑ Medisch geheim

Het Comité voor Veiligheid, Gezondheid en Verfraaiing van de Werkplaatsen is samengesteld uit een voorzitter, aangesteld door de bedrijfsdirectie, werkgeversafgevaardigden, vakbondsafgevaardigden, het hoofd van de veiligheid en de bedrijfsarts.

Advies van de Nationale Raad:

De Nationale Raad is de mening toegedaan dat deze nieuwe beschikkingen een bijkomende garantie vormen voor de werknemers en geen aanleiding geven tot bezwaren van deontologische aard.

Expertises Arbeidsrechtbank

Door een provinciale raad wordt gevraagd of de aanwezigheid van een niet-medicus (bv de advocaat van de tegenpartij) bij een expertise-onderzoek in opdracht van de arbeidsrechtbank, is toegelaten ?

In de loop van de bespreking, wordt er aan herinnerd dat een medisch onderzoek altijd neerkomt op een binnendringen in de privacy van de patiënt. Bijgevolg moet elke derde persoon uit de arts-patiënt relatie worden geweerd. Krachtens artikel 973 van het Gerechtelijk Wetboek, mag de rechter evenwel op elk ogenblik ambtshalve of op verzoek, alle onderzoekingen bijwonen.
Het is echter zonder meer duidelijk dat bij dergelijke expertises, de deontologie op het recht primeert en de arts in zijn handelwijze moet leiden.

Advies van de Nationale Raad:

In de regel vindt een expertise op tegenspraak plaats in aanwezigheid van beide partijen en/of hun raadslieden. Indien het evenwel gaat om een medische expertise, mogen de partijen bij het onderzoek enkel vertegenwoordigd zijn door geneesheren.

In geval van moeilijkheden moet de geneesheer-deskundige zich tot de Rechtbank wenden.

Incompatibiliteit: arbeidsgeneeskunde en geneeskundige commissie stedelijk personeel.

Is de functie van arbeidsgeneesheer van het stedelijk personeel verenigbaar met de nieuwe opdrachten van de wet Mainil van 15 mei 1984 in het kader van de geneeskundige commissie van het stedelijk personeel ?
De nieuwe opdracht bestaat in het vastleggen van een "globaaleconomische" invaliditeit van een personeelslid, rekening houdend met eventuele winstgevende beroepsbezigheden buiten het bedrijf waar de betrokkene werd tewerkgesteld.

De Nationale Raad bracht op 15 december 1984 volgend advies uit:

Vanuit deontologisch standpunt, zijn deze opdrachten niet verenigbaar.

Arbeidsgeneeskunde - Z.l.V.

Mag ingeval een cardiologisch onderzoek gebeurt op verzoek van de arbeidsgeneesheer die om mededeling van de resultaten verzoekt, om tussenkomst van het ziekenfonds worden gevraagd ?

In verband met het bij de Z.l.V. in rekening brengen van verstrekte hulp in het kader van de arbeidsgeneeskunde, heeft de Nationale Raad in zijn vergadering van 15 september 1984 volgend advies verleend:

Het komt de Nationale Raad niet toe een antwoord te geven in een aangelegenheid die de bijzondere reglementering van het R.l.Z.l.V. aangaat.

Indien het gevraagde onderzoek buiten het kader valt van de arbeidsgeneeskunde dient de arbeidsgeneesheer de betrokkene te verwijzen naar zijn behandelende geneesheer.

Arbeidsgeneesheer Behandelende geneesheer

De Nationale Raad bracht in zijn vergadering van 16 april 1983 het volgende advies uit:

De arbeidsgeneesheer die van oordeel is dat de werknemer niet in staat is om het werk te hervatten, moet de behandelende geneesheer van zijn beslissing in kennis stellen voor zover deze beslissing tegen deze van laatstgenoemde indruist. Bovendien moet zijn beslissing gemotiveerd zijn en moet de behandelende geneesheer van de redenen worden ingelicht.

Slechts in uitzonderlijke gevallen, waar bepaald wordt dat het werk alleen kan worden hervat met de toestemming van de arbeidsgeneesheer, is de behandelende geneesheer gehouden de arbeidsgeneesheer hiervan te verwittigen.

Arbeidsgeneeskunde - NMBS AGD

In zijn vergadering van 3 april 1982 heeft de Nationale Raad het volgende geantwoord:

Zoals U terecht opmerkt, geldt het verbod van controle op afwezigheden wegens gezondheidsredenen door arbeidsgeneeskundige diensten niet voor de AGD van het Ministerie van Volksgezondheid noch voor de geneeskundige dienst van de NMBS.

Deze uitzonderingen zijn echter wettelijk bepaald. De Nationale Raad zal de verantwoordelijke overheden in dit verband contacteren.

De Provinciale raden zouden de geneesheren van hun provincie kunnen attent maken op de dubbele bevoegdheid van deze diensten zodat de behandelende geneesheer daarmee rekening kan houden bij het doorgeven van bepaalde informatie aan de geneesheren van deze diensten.

Advies geformuleerd door de Nationale raad op 19 april 1980:

De Nationale raad heeft geen enkel deontologisch bezwaar te formuleren i.v.m. de laatste alinea van artikel 5 van de ontwerp richtlijn van de Raad van de Europese Gemeenschappen betreffende de bescherming van werknemers tegen voor hen schadelijke blootstelling aan chemische, fysische en biologische agentia tijdens het werk.

Mag een arbeidsgeneesheer bij een aanwervingsonderzoek, de kandidaat verzoeken een brief te ondertekenen waardoor hij gemachtigd wordt de behandelende geneesheer om medische inlichtingen te vragen ?

In zijn vergadering van 16 juni 1979, heeft de Nationale raad volgend antwoord geformuleerd:

Naar aanleiding van Uw brief van 26 april 1979 betreffende Uw advies inzake het beroepsgeheim als gevolg van het schrijven van 4 april 1979 van Dr. D.G., heb ik de eer U het advies van de Nationale raad mede te delen.

De Nationale raad is van oordeel dat een onderscheid dient te worden gemaakt tussen een aanwervingsonderzoek en het onderzoek door de arbeidsgeneesheer in het kader van diens preventieve opdracht.

Bij een aanwerving handelt de arts, of hij nu al dan niet arbeidsgeneesheer is, steeds als deskundige in opdracht van de werkgever en is artikel 129 van de Code van Plichtenleer van toepassing. De arts die met het oog op een aanwerving, de geschiktheid van de kandidaat onderzoekt, mag diens behandelende geneesheer niet om medische inlichtingen verzoeken.

De behandelende geneesheer mag, op verzoek van een ongeschikt verklaarde kandidaat met de arts, die belast is met het onderzoek, in kontakt treden indien hij dat nuttig oordeelt.

De aanwervingsarts mag tijdens het medisch onderzoek de kandidaat verzoeken een vragenlijst in te vullen om de anamnese te vergemakkelijken.

In het kader van de arbeidsgeneeskunde daarentegen, mag de geneesheer, die reeds tewerkgestelde arbeiders of bedienden onderzoekt, in toepassing van artikel 106 van de Code van Plichtenleer, en met de toestemming van de betrokkene, eventueel aan de behandelende geneesheer medische inlichtingen vragen.