Elektronische brievenbussystemen
De Nationale Raad heeft zich nogmaals gebogen over de deontologische problemen die kunnen voortvloeien uit de transmissie van medische gegevens langs elektronische weg, in het bijzonder m.b.t. de elektronische brievenbussen.
Advies van de Nationale Raad:
De aandacht van de Nationale Raad werd gevestigd op de promotie en uitbating van verschillende elektronische brievenbussystemen in omstandigheden die niet in overeenstemming zijn met de deontologische regels.
Het gaat om communicatiemateriaal (modems en programma's) dat door laboratoria of bedrijven, voor rekening van laboratoria en zelfs ziekenhuizen, verkocht wordt aan of ter beschikking gesteld wordt van huisartsen. Dit gebeurt in omstandigheden die voor de bestemmelingen van de briefwisseling tot voordeel hebben dat zij snel over de resultaten beschikken, terwijl de afzenders voordeel halen uit de onvermijdelijke binding van de behandelende geneesheren, die hun vrije keuze bijgevolg beperkt zien.
De technische omstandigheden van deze transmissie van medische gegevens bieden in heel wat gevallen geen waarborgen inzake geheimhouding. De toegang tot de gegevens is immers vaak alleen beschermd door een eenvoudig password, wat duidelijk ontoereikend is qua veiligheid.
Het advies dat door de Nationale Raad op 16 oktober 1993 verstrekt werd met betrekking tot de "transmissie van medische gegevens langs elektronische weg" stelt heel duidelijk dat het toekennen van ongeoorloofde voordelen bij de transmissie via een modem verboden is. Bovendien heeft de Raad, ofschoon hij beklemtoond heeft dat de vertrouwelijkheid gewaarborgd moet worden door valabele methoden, om duidelijke competentieredenen deze methoden niet nader bepaald, maar de provinciale raden wel gelast er een controle op uit te voeren via de bestudering van de overeenkomsten. Dit advies werd gepubliceerd in het Tijdschrift Vol. III/63 van maart 1994, blz. 20-22.
De Nationale Raad is zich ervan bewust dat het voor de provinciale raden moeilijk is na te gaan of de gebruikte technieken de eerbiediging van de deontologische voorschriften waarborgen. Hij acht het daarom wenselijk het volgende in herinnering te brengen en de volgende voorstellen te doen:
1. De artsen dienen erop gewezen te worden dat zij een overeenkomst moeten opstellen, waarvan het ontwerp voorafgaandelijk voorgelegd moet zijn aan de provinciale raad. Hun aandacht moet gevestigd worden op de deontologische aspecten van dit soort brievenbussystemen.
2. Wanneer een overeenkomst beoordeeld moet worden tussen een arts en een organisatie of een verzorgingsinstelling waarvan de activiteit verspreid is over verschillende provincies, is het wenselijk dat de bestudering van de overeenkomst die uitgaat van de instelling of van de vennootschap die het systeem exploiteert, toevertrouwd wordt aan de raad van de provincie waarin deze instelling of vennootschap gevestigd is. Deze provinciale raad dient zijn conclusies, eventueel via de Nationale Raad, mede te delen aan de raden van de andere betrokken provincies.
3. Er wordt voorgesteld geen brievenbussystemen te aanvaarden waarvan de toegang, wat de afzenders betreft, beperkt is tot een welbepaalde groep of verzorgingsinstelling, bijv. één enkel laboratorium of één enkel ziekenhuis. Een dergelijk systeem zou immers op de een of andere manier een zekere afhankelijkheid of gebondenheid teweegbrengen voor de onderzoeken aanvragende artsen. Bijgevolg dient de voorkeur gegeven te worden aan onafhankelijke maatschappijen die de briefwisseling van om het even welke aanvrager aanvaarden.
4. Wanneer de gegevens uitgewisseld worden binnen een groep gebruikers zijn minimum de volgende veiligheidsvoorwaarden en -omstandigheden vereist:
- een regelmatig gewijzigde, zelfs door de gebruiker gekozen toegangscode;
- codering van de gegevens op het niveau van de PC van de afzender, met behulp van een techniek waarvan de betrouwbaarheid erkend is en waarvan de beschrijving en referenties verstrekt worden;
- uitwissing van de gegevens op het niveau van de centrale hostcomputer, zodra zij overgeseind en ontvangen zijn. De eventuele dupli-cata moeten gevraagd worden aan de afzender.
- decodering in de PC van de bestemmeling.
Wij wijzen u er tevens op dat een provinciale raad die met dit probleem geconfronteerd werd, geëist heeft dat een onafhankelijke maatschappij een audit zou uitvoeren op kosten van de aanvrager. Een dergelijke procedure heeft tot voordeel dat de raad de moeilijkheden vermijdt die deze voornamelijk technische controle met zich brengt, terwijl hem toch een onafhankelijk en valabel technisch rapport wordt verstrekt.
Voorts is het aangewezen te eisen dat de talrijke "medische" softwarepaketten die momenteel op de markt zijn van meet af aan een coderings-decoderings-programma bevatten.