De arts respecteert de vrije artsenkeuze van de patiënt, ook in groepsverband.

De arts licht de patiënt in wanneer de vrije artsenkeuze beperkt is, in het bijzonder tijdens de wachtdienst en in geval van urgentie.

1. Algemeen

De patiënt heeft recht op vrije keuze van de beroepsbeoefenaar en recht op wijziging van deze keuze behoudens, in beide gevallen, beperkingen opgelegd krachtens de wetgeving.

Dit recht is essentieel voor de vertrouwensrelatie tussen de arts en de patiënt.

Wanneer de patiënt voor een arts heeft gekozen, belet niets hem een tweede mening te vragen of zijn keuze te herzien. De arts dient deze keuze te eerbiedigen zonder druk uit te oefenen op de patiënt.

De artsenkeuze kan om organisatorische redenen (bv. in een dienst anesthesie, radiologie, klinische biologie, enz.) beperkt of zelfs onmogelijk zijn bij dringende ingrepen, bij de wachtdienst of in door de wet geregelde situaties (controlegeneeskunde, schoolgeneeskunde, arbeidsgeneeskunde, behandeling van gedetineerden).

Om conflicten te vermijden, is het aangeraden dat de arts de patiënt op de hoogte brengt van de reden waarom er geen vrije keuze mogelijk is.

2. Adviezen van de nationale raad

• Het tekort aan artsen en de weerslag hiervan op de gezondheidszorg (Advies NR 10 juni 2023, a170010)

• Second opinion – Initiatief van een verzekeringsmaatschappij (Advies NR 19 november 2022, a169025)

• Klinische netwerking tussen ziekenhuizen - deontologische principes (Advies NR 15 februari 2020, a167001)

• Vrije keuze van de beroepsbeoefenaar en instemming met de behandeling door geïnterneerde personen met een geestesstoornis (Advies NR 17 november 2018, a163004)
• Weigeren van zorg voor een patiënt enkel omdat deze geen individuele kamer kiest (Advies NR 24 februari 2018, a160008)
• Informeren van de patiënt over zijn gezondheidstoestand en de verstrekte zorg (Advies NR 6 mei 2017, a157006)
• Christelijke mutualiteit - Second opinion in een universitair ziekenhuis (Advies NR 8 april 2017, a157003-R)
• Stopzetting van werkzaamheden in ziekenhuis - Mededeling van gegevens uit het ziekenhuisdossier aan de arts (Advies NR 19 november 2016, a155002)
• Weigering van enkele artsen om patiënten te behandelen die een tweepersoonskamer kiezen (Persbericht NR van 7 februari 2015, a148003)
• Vrije artsenkeuze door de patiënt die ervoor kiest te worden opgenomen in een tweepersoonskamer of gemeenschappelijke kamer (Advies NR 22 februari 2014, a145003)
• Keuze van de arts bij spoedgevallen en/of tijdens de wachtdienst (Advies NR 26 april 2008, a120009)
• Medewerking aan een medische handeling en recht op niet-medische persoonlijke gegevens van de patiënt (Advies NR 16 februari 2008, a120003)

3. Wettelijke bepalingen

• Art. 6, Wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt, BS 26 september 2002

4. Informatie - Documentatie - links

5. Trefwoorden

beperking vrije artsenkeuze - patiëntenstop - urgentie - vrije artsenkeuze - wachtdienst - wijziging artsenkeuze