Hoofdstuk 3: Respect
De arts bezorgt de patiënt de medische documenten die hij nodig heeft
De arts stelt deze documenten waarheidsgetrouw, objectief, voorzichtig en discreet op, met aandacht voor het vertrouwen dat de maatschappij in hem stelt. Hij vermeldt daarbij geen gegevens over derden.
De arts bezorgt op vraag van de patiënt de documenten aan de arts die de patiënt aanwijst.
1.1 Medische documenten en voorschriften voor geneesmiddelen of gezondheidsproducten
In verschillende omstandigheden is de patiënt aangewezen op een verklaring over zijn gezondheidstoestand van zijn behandelend arts of op de hulp van deze laatste om medische vragenlijsten te beantwoorden om een sociaal voordeel te krijgen, om te voldoen aan een wettelijke verplichting, bij een deskundigenonderzoek of in het kader van een contractuele relatie.
Het is een deontologische plicht van de behandelend arts, binnen de grenzen van zijn bekwaamheden en objectief, te voldoen aan de rechtmatige vragen van de patiënt die slechts kunnen worden geconcretiseerd met zijn medewerking. Hij kan zich er niet aan onttrekken zonder gegronde reden.
Wanneer de behandelend arts wordt gevraagd documenten in te vullen met het oog op de afsluiting of de uitvoering van een verzekeringscontract handelt hij in opdracht van zijn patiënt en niet van de verzekeringsmaatschappij. Hij moet zich bekommeren om het belang van zijn patiënt en deze correct inlichten wat betreft de in het document gevraagde medische gegevens.
De arts ziet erop toe geneesmiddelen voor te schrijven in de gepaste vorm en hoeveelheid om overconsumptie en overdosering te vermijden. De arts mag geen behandelingen of geneesmiddelen voorschrijven louter op verzoek van de patiënt zonder dat de toestand van deze laatste dit medisch rechtvaardigt. Indien hij oordeelt dat het niet opportuun is de gevraagde geneesmiddelen of gezondheidsproducten voor te schrijven, heeft de arts het recht een voorschrift te weigeren.
1.2. Medische attesten
Elk getuigschrift, attest of elke verklaring dient door de arts oprecht te worden opgemaakt. Opzettelijk valse attesten schrijven kan leiden tot strafrechtelijke en disciplinaire vervolging.
De arts moet uiterst nauwkeurig te werk gaan bij het verzamelen en analyseren van de elementen waarop hij zich baseert om een medisch feit te attesteren. Hij moet objectief zijn en niet ingaan op onredelijke vragen. Zijn bewoordingen moeten voorzichtig en genuanceerd zijn en zich beperken tot medische beschouwingen. Hij moet aandacht hebben voor het motief van het verzoek en voor de bestemmeling van het attest.
Het attest moet preciseren of het gebaseerd is op de anamnese door de arts, op het klinisch onderzoek van de patiënt of op medische documenten (patiëntendossier), of zelfs op de verklaringen van de patiënt (dixitattest).
Wanneer het gaat om het attesteren van de huidige medische toestand van de patiënt, moeten het medisch onderzoek en het opstellen van het getuigschrift gelijktijdig gebeuren of toch dicht na elkaar, behalve in de uitzonderlijke situatie van een definitieve gezondheidstoestand. Wanneer het attest de gezondheidstoestand van de patiënt op een moment voorafgaand aan het opstellen ervan betreft, mag het gebaseerd zijn op medische elementen die op dat moment werden verzameld. Het moet steeds gedateerd zijn op de datum waarop het werd opgesteld.
Behalve in de gevallen anders bepaald door de wet, geeft de arts het hem betreffende attest aan de patiënt.
1.3 Gedeeld beroepsgeheim
De arts is gehouden om, op verzoek of met de toestemming van de patiënt, aan een andere behandelende beoefenaar die door de patiënt werd aangeduid om hetzij de diagnose, hetzij de behandeling voort te zetten of te vervolledigen, alle nuttige of noodzakelijke inlichtingen van geneeskundige of farmaceutische aard betreffende deze patiënt mede te delen.
De arts schendt het beroepsgeheim dus niet wanneer hij informatie doorgeeft aan een confrater op verzoek of met de toestemming van de patiënt (cf. artt. 25 en 27, CMD).
Dixit-attest binnen de context van het onderwijs (Advies NR 19 november 2022, a169022)
Voorschrift voor een logopedisch bilan (Advies NR 18 juni 2022, a169015)
Beleidsvisie inzake welwillendheidsattesten (Advies NR 19 februari 2022, a169003)
De rol van de arts bij de vaststelling van een overlijden (Advies NR 20 november 2021, a168024)
Steun aan de artsen van de eerste lijn (Advies NR 26 november 2020, a167038)
COVID-19 – Medische attesten (Advies NR 2 april 2020, a167010)
arbeidsongeschiktheid - beroepsgeheim & - elektronisch voorschrift - geneesmiddelenvoorschrift - medisch attest - medisch getuigschrift - medisch verslag - medisch voorschrift - persoonlijke levenssfeer - sociaal voordeel