25/04/2025
1. Inzage in de gezondheidsgegevens
De arts-gerechtsdeskundige of de bijstandsarts ontvangt van de betrokkene de informatie die nodig is voor de uitvoering van zijn opdracht.
Wanneer de onderzoeksrechter of de procureur des Konings beslag legt op medische documenten in het bezit van de behandelend arts, overhandigt deze laatste ze aan de rechter. De toestemming van de betrokken patiënt is in dit geval niet vereist.
Hetzelfde geldt wanneer een rechter de overlegging van het dossier beveelt of wanneer hij een deskundige opdraagt het dossier van de patiënt te raadplegen. Ook in deze gevallen geeft de behandelend arts de relevante en nuttige medische stukken aan de deskundige zonder de toestemming van de patiënt.
Tot slot, wanneer de toegang tot gezondheidsgegevens in het kader van een deskundigenonderzoek uitdrukkelijk bij wet is geregeld, moet deze worden nageleefd.
De arts-gerechtsdeskundige en de bijstandsarts mogen geen gebruik maken van de regionale uitwisselingsnetwerken (CoZo / Collaboratief Zorgplatform, Abrumet / Réseau Santé Bruxellois, RSW / Réseau Santé Wallon) om inzage te verkrijgen in de gezondheidsgegevens die nuttig zijn voor de uitvoering van hun opdracht (cfr. punt 5.2. van de nota betreffende de elektronische bewijsmiddelen van een therapeutische relatie en van een zorgrelatie, goedgekeurd door de afdeling Gezondheid van het Sectoraal comité van de sociale zekerheid en van de gezondheid in haar beraadslaging nr. 11/088 van 18 oktober 2011, gewijzigd door de kamer sociale zekerheid en gezondheid van het Informatieveiligheidscomité op 6 juli 2021, p. 12; zie ook het reglement van de netwerken).
Deze uitwisselingsnetwerken zijn immers bedoeld voor diagnostische of preventieve behandeling of verzorging van een patiënt. Artsen kunnen ze niet gebruiken voor een opdracht in het kader van de verzekerings- of gerechtsgeneeskunde. (zie ook artikel 3 van het Koninklijk besluit van 5 december 2024 betreffende de toegang tot gezondheidsgegevens)
De betrokkene kan de uitwisselingsnetwerken gebruiken om toegang te krijgen tot zijn of haar eigen gegevens, die hij of zij vervolgens naar eigen goeddunken kan gebruiken. Daarnaast kan hij of zij de gegevens verkrijgen bij de gezondheidszorgbeoefenaar in uitvoering van de wet betreffende de rechten van de patiënt (art. 9, § 3, van de wet betreffende de rechten van de patiënt).
2.De betrokkene stemt ermee in dat de arts-gerechtsdeskundige of de door hem gekozen bijstandsarts de nodige informatie verzamelt.
Een persoon kan moeilijkheden ondervinden bij het verkrijgen van zijn gegevens (digitale kloof, onbegrip van relevante elementen, enz.), wat nadelig kan zijn voor de verdediging van zijn belangen.
De persoon wiens gezondheidstoestand onderworpen is aan een deskundigenonderzoek in burgerlijke zaken kan ermee instemmen dat de arts-gerechtsdeskundige bij met naam aangewezen derden objectieve medische gegevens verzamelt die rechtstreeks verband houden met het doel van het deskundigenonderzoek.
De gerechtelijk deskundige moet de betrokkene vooraf duidelijk en uitdrukkelijk informeren dat de hem verstrekte documenten ter kennis zullen worden gebracht van de wederpartij, overeenkomstig het beginsel van de tegensprekelijkheid. Dit beginsel verzekert de partijen ervan dat zij niet zullen worden beoordeeld zonder dat zij de gelegenheid hebben gekregen hun standpunt te verduidelijken.
De betrokkene kan er ook mee instemmen dat zijn bijstandsarts bij met naam aangewezen derden (al dan niet artsen) objectieve medische gegevens verzamelt die rechtstreeks verband houden met zijn opdracht. De bijstandsarts handelt in het belang van de persoon die hem mandaat verleent en gebruikt diens gegevens alleen met diens toestemming.
Of de toestemming nu wordt gegeven aan de arts-gerechtsdeskundige of aan de bijstandsarts, deze mag niet algemeen, maar moet specifiek zijn. De betrokkene moet uitdrukkelijk aangeven welke derden worden ontheven van het beroepsgeheim en welke documenten moeten worden overgedragen.
De gerechtelijk deskundige stuurt het schriftelijke akkoord van de betrokkene en de beschikking van de rechter waarin zijn opdracht wordt gespecificeerd naar de arts opdat hij hem de informatie doorgeeft.
Wat betreft de bijstandsarts, wordt de schriftelijke toestemming van de betrokken persoon door de bijstandsarts doorgestuurd naar de arts die om de informatie wordt verzocht.
Indien deze laatste twijfelt aan de geïnformeerde aard van dit akkoord, of indien hij zich afvraagt of de gevraagde documenten relevant zijn, neemt hij contact op met de persoon wiens gezondheidstoestand wordt onderworpen aan het deskundigenonderzoek om na ta gaan wat zijn wensen zijn.
Tot slot, indien hij meent dat dit beter is, geeft hij de gevraagde documenten niet aan de gerechtelijk deskundige of aan de bijstandsarts die hem om informatie verzoekt maar aan de betrokken persoon, met uitleg over wat ze onthullen over zijn gezondheidstoestand, zodat hij vrij kan beslissen over het gebruik ervan, met respect voor zijn autonomie.
Voor meer gedetailleerde informatie over dit onderwerp zie
- het advies van de nationale raad van 7 februari 2015, Ontwerp met het oog op het ontvangen van alle informatie met betrekking tot een schadegeval in het kader van een gerechtelijke expertise, Tijdschrift van de nationale raad nr. 148: https://ordomedic.be/nl/adviezen/deontologie/beroepsgeheim/ontwerp-met-het-oog-op-het-ontvangen-van-alle-informatie-met-betrekking-tot-een-schadegeval-in-het-kader-van-een-gerechtelijke-expertise
- het advies van de nationale raad van 15 februari 2020, Toegang tot de medische gegevens van een persoon door de arts die verantwoordelijk is voor de beoordeling van zijn gezondheidstoestand, a 167002 : https://ordomedic.be/nl/adviezen/overheid/verzekeringen-van-de-pati%C3%ABnt/inzage-in-de-medische-gegevens-van-een-persoon-door-de-arts-die-zijn-gezondheidstoestand-dient-te-beoordelen.
Opmerking: Verzoek van de verzekeraar om in het kader van een rechtsbijstandsverzekering medische gegevens te verkrijgen van de bijstandsarts die door de betrokkene is gekozen om zijn belangen te verdedigen
De verzekerde die een verzekeringsovereenkomst inzake rechtsbijstand heeft, kiest zijn bijstandsarts vrij (art. 156 van de wet van 4 april 2014).
De bijstandsarts handelt in het belang en met het akkoord van de verzekerde, zelfs bij een meningsverschil tussen de verzekeraar en de verzekerde over de houding die hij moet aannemen bij de afwikkeling van het schadegeval.
De verzekeraar kan geen gezag doen gelden over de arts vanwege het dragen van de kosten en informatie bij hem inwinnen zonder de toestemming van de verzekerde (voor de erelonen van de bijstandsarts, zie punt 6 van FAQ 4.3.).