Deontologische casuistiek: Gebrek aan overleg

Deontologische Casuistiek

Deze casus werd door de orde behandeld. Hij is geanonimiseerd zonder te raken aan de essentie van de zaak.

Gebrek aan overleg

Sam

Dokter X is de huisarts van Sam, een adolescent. Sam volgt secundair onderwijs.

Hij komt vaak naar zijn huisarts met buikklachten en hoofdpijn. Sam is erg gesloten bij de arts. Hij geeft aan dat hij thuis veel problemen heeft. Hij wordt gepest op school. Dokter X begrijpt dat er meer zit achter de vage klachten.

Aanpak volgens het medisch dossier en verhaal van dokter X

  • verwijzing naar Centrum Geestelijke Gezondheidszorg : Sam zegt dat hij daar in behandeling is, er is geen verslag
  • voorstel dat moeder van Sam met school moet gaan praten
  • verwijzing naar vertrouwenspersoon van school
  • voorstel labo-onderzoek op middelengebruik. Dat onderzoek is niet uitgevoerd.
  • 9 afwezigheidsattesten op 5 maanden tijd, in totaal voor 14 dagen.

De schooldirecteur van Sam ontvangt niet alleen deze 9 attesten, maar nog 6 attesten extra, op naam van dokter X, voor nog eens 16 dagen in totaal. Dokter X zegt dat hij deze attesten niet geschreven heeft. Sam zegt dat dokter X de attesten wel geschreven heeft.

Deze directeur legt klacht neer tegen dokter X wegens vermoeden van valse attesten.

An

Dokter X is ook de huisarts van An. An is een kind met mentale retardatie, dyspraxie, ADHD, kleine magere gestalte, ze is erg vatbaar voor infecties. Ze volgt lagere school in het bijzonder onderwijs. Ze wil niet naar school, omdat ze daar gepest wordt.

De mama van An heeft schizofrenie die onder controle is. Zij wil niet dat An Rilatine (methylfenidaat) neemt, omdat dat medicijn het risico op psychose verhoogt. Mama zegt dat An op school gepest wordt, en er blauwe plekken oploopt. Mama verwijt de schooldirectie dat ze An niet beschermen op de speelplaats. Het gezin heeft geen geld voor psychologische begeleiding. Mama is erg bang voor Covid, ze wil haar kind hier tegen beschermen.

Verloop volgens het medisch dossier en het verhaal van dokter X

  • luchtweginfectie met aanslepende hoest en moeheid : 17 dagen ziekte-attest
  • luchtweginfectie met ronchi : 2 attesten in totaal 8 dagen ziekte-attest
  • striemen in hals en hematomen : 1 attest van 2 dagen
  • andere consulten met hoest, buikklachten, hoofdpijn met normaal klinisch onderzoek, dokter X vermoedt dat deze klachten stress-gerelateerd zijn en schrijft 15 keer een afwezigheidsattest, voor in totaal 36 dagen
  • voor de stressklachten adviseert dokter X dat mama zou gaan praten met de leerkracht van An of dat An van school zou veranderen

Klacht

De schooldirecteur van An ontvangt 19 afwezigheidsattesten op 7 maanden tijd, voor in totaal 63 dagen. Hij legt klacht neer tegen dokter X omdat hij zich zorgen maakt om de ontwikkelingskansen van An, nu ze zoveel les en sociale contacten mist. Bovendien volgt ze kinesitherapie op school en dat mist ze nu ook.

Deontologische code en wet op patiëntenrechten

Art. 6 Code Medische Deontologie

De arts is zich bewust van de grenzen van zijn kennis en zijn mogelijkheden. De arts vraagt, in het belang van de patiënt, het advies van collega’s en andere gezondheidszorgbeoefenaars. Zo nodig stelt hij de patiënt voor hem te verwijzen naar een andere gekwalificeerde gezondheidszorgbeoefenaar.

Art. 11 Code medische deontologie

De arts stelt zich collegiaal op. Hij respecteert de specifieke deskundigheid van zijn collega's en van andere gezondheidszorgbeoefenaars. De arts communiceert gepast bij multidisciplinair overleg.

De arts en andere gezondheidszorgbeoefenaars werken in een collegiaal verband. Om tot een optimaal resultaat te komen, moet men met de verschillende disciplines binnen de gezondheidszorg overleg plegen. Het centrale principe binnen een multi- en interdisciplinaire gezondheidszorg bestaat uit de vaststelling dat het geheel meer oplevert dan de som van de delen.

Opdat de arts kan bijdragen aan een veilige en kwaliteitsvolle behandeling van de patiënt is het noodzakelijk dat hij alle nuttige en noodzakelijke informatie over een patiënt deelt met collega's en andere gezondheidszorgbeoefenaars die betrokken zijn bij de behandeling van de patiënt. De patiënt wordt hierover ingelicht en mag zich er niet tegen hebben verzet. Gezondheidsgegevens over de patiënt zijn een essentiële bron van informatie waarover de arts dient te beschikken voor een kwaliteitsvolle gezondheidszorg. ...

Wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt

De arts is er toe gehouden om in het belang van de patiënt multidisciplinair overleg te plegen.

Oordeel van de orde

In het belang van de patiënt was overleg met andere zorgverleners nodig en dat is hier niet gebeurd. Dokter X krijgt als sanctie een berisping.

Tip

In complexe casussen is samenwerking met andere zorgverleners noodzakelijk voor goede zorg. Afwezigheidsattesten zijn geen behandeling.

Casus Sam

Dokter X had contact kunnen opnemen met

  • psycholoog van Centrum Geestelijke Gezondheid

Casus An

  • Dokter X had contact kunnen opnemen met
    • behandelende psychiater
    • schoolarts
      • De schoolarts kan de ouders uitnodigen en hen garanderen dat de school er alles aan doet om hun kwetsbaar kind te beschermen tegen infecties. De schoolarts kan polsen naar de “stresserende factoren “ zowel bij het kind zelf , als bij de ouders . Dit wordt dan teruggekoppeld aan de school en opgenomen.
      • De schoolarts , samen met het CLB-team , onderzoekt of een schoolverandering de stressfactoren zal wegnemen en of er niet eerst andere maatregelen kunnen genomen worden ?
      • De schoolarts vraagt na bij de ouders en bij de school , vanwaar de striemen en hematomen in de hals komen? ( door een aanpak thuis, door een aanpak op school, accidenteel …….)
      • De schoolarts koppelt terug naar de huisarts, zodat deze afwezigheidsattesten kan schrijven met meer achtergrondinformatie en dat hij/zij de ouders kan overtuigen van de noodzaak om regelmatig naar school te gaan ter bevordering van de ontwikkeling van An.
      • De schoolarts kan de schooldirectie vragen de klacht tegen dokter X uit te stellen tot er meer duidelijkheid is over deze hele situatie.
      • De ouders kunnen geen psychologische begeleiding voor An betalen. Dit kan minstens gedeeltelijk opgevangen worden door de CLB-psycholoog. Die zorg is gratis.

Waar vindt u de contactgegevens van het CLB en de schoolarts ?

Die kan je opzoeken op naam van de school via : www.vrijclb.be.

Wat als je geen afwezigheidsattesten aflevert voor een minderjarig kind ?

De school registreert dit als een problematische afwezigheid. Vanaf 5 halve dagen problematische afwezigheid schakelt de school het centrum voor leerlingenbegeleiding (CLB) in. Er wordt gezocht naar de oorzaak van het spijbelen, en er wordt samen met de ouders en het kind naar een oplossing gezocht, vb. extra begeleiding of externe hulpverlening.

Als de begeleiding door de school, het CLB en andere hulpverleningsdiensten geweigerd wordt, dan kan de school verdere stappen ondernemen: de politie inschakelen (een spijbelcontract afsluiten), het ministerie van Onderwijs en Vorming verwittigen. Als het kind te veel onwettig afwezig is, kan het het recht op een schooltoelage verliezen en kan de uitbetaalde schooltoelage teruggevorderd worden.