Als arts werken in deze corona-crisisperiode: hoe houd ook ik het vol?

- We zijn uitgeput en houden het niet meer vol.

-We gaan ten onder aan administratieve lasten en komen niet meer toe aan wat het beroep voor ons waardevol maakt: zorg voor de patiënt.

-De digitalisering is voor velen een kluwen dat niet steeds goed werkt

-We zijn als de kanarievogel in de mijn.

-Incidentmeldingen en vragen om bemiddelingsgesprekken nemen toe

-Collega’s stappen uit het beroep of denken daar ernstig over na…

Tot daar een kleine greep uit de berichten van de voorbije weken.

Het is nodig ze ernstig te beluisteren. Nog belangrijker is de gezamenlijke zoektocht naar toekomstgerichte antwoorden. Immers, de voortdurende negatieve input – hoe belangrijk ook- brengt vooral de zorgverleners zelf in een vicieuze cirkel en een ‘second victim’ syndroom: de pijn en het lijden van zorgverstrekkers door incidenten die zich (n) ooit hebben afgespeeld, de schier onmenselijke overbelasting van het zorgsysteem en de overtuiging dat niet langer de gewenste en vertrouwde kwaliteit aan zorg kan worden geboden, het maatschappelijk onbegrip: artsen zijn er toch om zorg te bieden. Waar klagen artsen over?

Overigens huisartsen en ziekenhuisartsen zijn niet de enigen die “kraken” onder deze druk. Hetzelfde geldt voor arbeidsartsen, CLB-artsen, adviserende artsen van de ziekenfondsen, artsen in opleiding… en andere beroepsgroepen.

Voorstel van oplossingen?

We willen beginnen met een constructieve positieve boodschap met oplossingsgerichte voorstellen. Lees het als een engagement met naar verhoopt duidelijke impact en consequenties! In elk geval: de volksgezondheid primeert nu. In het bijzonder ook de gezondheid en het welzijn van elke arts maakt daar onlosmakelijk en essentieel deel van uit. Zonder zorg voor zij die zorgen, is er uiteindelijk geen zorg (meer)^[1]!

Visie:

De kernvisie en het appel van de initiatiefnemers^[2] luiden: 1) transparantie en samenwerking op de werkvloer; 2) aanpassing en verjonging in het beleid tijdens de werkzaamheden als arts met meer ondersteuning en efficiëntie in zijn/haar beroep ten dienste van de patiënt.

Dit zijn nu onze betrachtingen: we bieden een aantal handvaten aan om snel en efficiënt uw huidige praktijkvoering (solo, groeps- of intramuraal werk) te ondersteunen.

Meer concreet gaat het om:

1) voldoende intercollegiale ondersteuning van nabije collega’s, de kring, … waarbij de oproep luidt: maak voldoende tijd en ruimte om aan zelfzorg te doen;

2) meldingen van incidenten ‘veilig’ opnemen^[3] en andere disciplines onmiddellijk contacteren om samen te werken aan de registratie en opvolging ervan^[4],

3) ondersteuning van de vele inspanningen om de patiënten te overtuigen om onjuiste én malafide informatie te negeren en adviezen van artsen zorgvuldig op te volgen;

4) een gedeelde strijd voor veel minder, en vooral ook minder uitputtende administratieve rompslomp en/of positief uitgedrukt een strijd VOOR transparante en eenvoudige praktijkrichtlijnen waarbij telkens eerst de zorgverleners, en daarna pas de media geïnformeerd worden …

5) aandacht blijven geven aan de ASO’s en de HAIO’s door het blijven streven naar een gezond en ondersteunend opleidingsklimaat voor deze jonge artsen: zij zijn onze toekomst!

6) het optimaal gebruik van een centraal nummer resp.^[5] een centrale webstek (www.samensterkindezorg.weebly.com )^[6] waar zorgverstrekkers terecht kunnen voor de ondersteuning en uitwisseling van kennis en ervaring en/of doorverwijzing van patiënten en/of mensen met (eenvoudige) standaardvragen zodat niet langer alle telefoons bij de arts terecht komen.

Wat we van het werkveld leren:

Bestuurders van de huisartsenkringen en wachtposten, hoofdartsen van de instellingen, voorzitters van de medische raden, alsook de artsen-directeurs van verzekeringsmaatschappijen, CLB’s, praktijkopleiders en arbeidsgeneeskundige diensten: sta uw collega’s, sta elkaar vooral bij en deel de vele goede praktijken zodat we/ze op onze/hun beurt anderen kunnen helpen en versterken. Hoe meer goede praktijken worden gedeeld, hoe meer mensen die er mogelijk nood aan hebben en/of kracht uit putten kunnen worden bereikt. Door meer en beter te communiceren, willen we voorts de solidariteit in de beroepsgroep versterken.

Ook de voorzitters van de ELZ’en^[7] spelen een cruciale rol. Ze zijn het verbindingsteken, de “lijm” tussen de verschillende disciplines in hun regio, de lokale besturen en de intramurale zorg. Ze bewezen en bewijzen dat samenwerken in deze crisis niet slechts een meerwaarde, maar zonder meer een noodzaak is. Ook na de crisis zal dat nooit meer anders zijn.

Dra gaan ook de eerstelijnspraktijken^[8] van start. De eerste proefprojecten starten heel binnenkort. Ook de ziekenhuisnetwerken ontplooien zich verder. Door de grootte van deze entiteiten dreigt het persoonlijk contact van de HR-dienst met de individuele zorgverlener weg te glijden en komt nu ook het moment om deze groep nogmaals persoonlijk aan te moedigen en haar/hem te erkennen in zijn functie(s). Dit zal het vertrouwen en de motivatie van het betrokken personeelslid sterk versterken.

Uitgeleide:

Tal van ervaren collega’s zijn bereid om artsen, welke rol ze ook vervullen - huisartsen, ziekenhuisartsen, arbeidsartsen, CLB-artsen, verzekeringsartsen, artsen in opleiding…- beter te ondersteunen en zo nodig te sturen . Dit initiatief, broodnodig voor velen, is onafhankelijk en nieuw en wordt ondersteund door alle ondergetekenden. Het doel is een dynamisch geheel. De nabije toekomst zal uitwijzen of de “kanarievogels” gehoord worden en kunnen blijven zingen!

Bijkomende informatie en initiatieven die jullie genomen hebben in de praktijk zijn welkom!

De provinciale raad van Antwerpen

Met de steun van

- Vlaamse vereniging voor arts-specialisten in opleiding (VASO)

- HAIO Overleg Platform (HOP)

- Ziekenhuisartsen, dr. Jo Leenders, dr. Herwig Van Dijck, dr. Peter Raus

- CLB-arts, dr. Marie-Elisabeth Van Alsenoy

- Arbeidsarts, dr. Kristien Van Hoof

- Verzekeringsarts, dr. Bernard Hepp

- Jong Domus Medica

- Gouverneur Mevr. Cathy Berx

Link naar de website: www.samensterkindezorg.weebly.com

Ook bereikbaar door middel van het scannen van onderstaande QR code:

^[1] Art. 10 van de Code Medische Deontologie(CMD): De arts heeft aandacht en zorg voor zijn eigen gezondheid.

De arts streeft naar een evenwicht tussen zijn beroepsactiviteiten en zijn privéleven. (https://ordomedic.be/nl/code-2018 )

^[2]https://ordomedic.be/nl/nieuws/mededelingen-trimestrieel-tijdschrift-3-2021

^[3] Art. 9 van de CMD: De arts zorgt voor het welzijn en de veiligheid van de patiënt. De arts handelt adequaat en transparant bij incidenten. Hij bespreekt deze collegiaal met de betrokken gezondheidszorgbeoefenaars om zo de kwaliteit en de veiligheid in de gezondheidszorg te verbeteren. De arts communiceert daarover objectief met de patiënt.

^[4] Art. 11 De arts stelt zich collegiaal op. Hij respecteert de specifieke deskundigheid van zijn collega's en van andere gezondheidszorgbeoefenaars. De arts communiceert gepast bij multidisciplinair overleg.

^[5]GSM-nummer: 0472/56 53 78 - ma-di-do-vr tussen 11u00 en 13u00

^[6]Emailadres: samensterkindezorg@gmail.com

^[7]https://www.eerstelijnszone.be/

^[8] NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING, DE VLAAMSE MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID, GEZIN EN ARMOEDEBESTRIJDING, Betreft: Hervorming Impulseo en Oproep pilootprojecten Oprichting Eerstelijnspraktijken (Minister Wouter Beke)